Trzewikodziób – niezwykły ptak z Afryki

Trzewikodziób jest jednym z tych ptaków, które trudno pomylić z jakimkolwiek gatunkiem. Duże ptaki o charakterystycznym, grubym dziobie i zgarbionej posturze są jedynymi przedstawicielami rodziny trzewikodziobów, do których zaliczany jest ich gatunek, noszący zresztą tę samą nazwę. Jakie jest naturalne środowisko życia trzewikodziobów, w jaki sposób polują oraz czy można je spotkać w ogrodach zoologicznych?

Trzewikodziób – afrykański smakosz ryb dwudysznych

Trzewikodzioby są ptakami, które występują w Afryce, przede wszystkim w Sudanie Południowym, Ugandzie, Etiopii i Zambii. Gatunek został odkryty w 1850 roku i początkowo przyporządkowany do rodziny bocianowatych. Wg współczesnych badań DNA trzewikodziobom najbliżej jest do ptaków pelikanowatych. Trzewikodziób upodobał sobie tereny bagniste, w tym brzegi jezior i innych zbiorników wodnych, które znajdują się w środku lądu. Ptaki te preferują żerowanie w płytkich wodach, specjalizują się w polowaniu na ryby dwudyszne. Mimo wąskiej specjalizacji, ryby to nie jedyny pokarm trzewikodzioba – nie pogardzi on też żabami, mięczakami i małymi ssakami. Zdarza mu się też polować na młode żółwie i krokodyle.

Ze względu na swoje duże gabaryty (trzewikodziób osiąga długość ok. 120 cm, a rozpiętość jego skrzydeł może wynosić ponad 2,5 metra) rzadko podnoszą się do lotu, a przebywane przez nie w ten sposób odległości nie przekraczają 0,5 km. U trzewikodziobów występuje dymorfizm płciowy, samce tych ptaków są większe od samic.

Trzewikodziób to ptak przyjazny dla ludzi

Ptak zwykle nie stanowi zagrożenia dla ludzi – umożliwia podejście do siebie na niedużą odległość, czego efektem jest wiele udanych zdjęć tego gatunku powszechnie dostępnych w Internecie. Spotkanie trzewikodzioba za dnia nie jest proste – ptak ten prowadzi nocny tryb życia. Ponadto trzewikodzioby mają raczej samotniczą naturę – rzadko występują w grupach, a gdy się to już zdarza, zwykle jest związane z ograniczoną dostępnością pokarmu na danym terenie, wynikającą np. z suszy. Co istotne, trzewikodziób jest monogamistą, para trzewikodziobów wspólnie buduje gniazdo, a także na zmianę wysiaduje jajka. Okres lęgowy u trzewikodzioba trwa do 145 dni, sam okres wysiadywania jaj to zwykle do 30 dni.

Trzewikodziób – cenny okaz w ogrodzie zoologicznym

Trzewikodziób to ptak, za którego ogród zoologiczny musi zapłacić krocie. Przedstawiciele tego gatunku mogą kosztować nawet 20 tysięcy dolarów. Na ich cenę ma wpływ kilka czynników – przede wszystkim gatunek ten jest zagrożony wyginięciem. W dodatku trzewikodzioby nie rozmnażają się w niewoli, a ich populacja jest mocno ograniczona – w 2002 roku szacowano ją na zaledwie 5000 do 8000 osobników, a liczebność tych ptaków ciągle spada. Na ich zmniejszającą się populację ma wpływ przede wszystkim działalność człowieka, w tym osuszanie bagien i rybołówstwo, jak również wypalanie traw.

Trzewikodziób jest ptakiem, którego można podziwiać tylko w wybranych ogrodach zoologicznych. W naszej części Europy można go spotkać m.in. w zoo w czeskiej Pradze.

Avatar photo

Justyna Niemiec

Pisać kocha od zawsze. Już na wczesnych etapach edukacji zdobywała wyróżnienia za swoje artykuły do gazetki szkolnej. W liceum miała swój debiut w gazecie regionalnej. Jest z nami, bo tak jak i My kocha zwierzęta i pisanie o nich. Prywatnie matka 2 dzieci wieku 10 i 13 lat. Lubi kolarstwo i długie spacery. Ma charakter prawdziwej wojowniczki. Coś jest do zrobienia? Bieżmy się do roboty!